Arunachal Pradesh's Hydropower Push: Development and Dilemmas
UPSC Relevance (യുപിഎസ്‌സി പ്രസക്തി)
Prelims: Hydropower projects, Geography of Arunachal Pradesh (Rivers like Siang/Brahmaputra), National Projects, Energy security, Interstate river issues, Escrow Account.
Mains:
GS Paper 1: Geography (Resource distribution, Impact of development projects on society, Rehabilitation & Resettlement issues).
GS Paper 2: Governance (Government policies and interventions for development), Center-State relations, India and its neighborhood-relations (China angle).
GS Paper 3: Infrastructure (Energy), Indian Economy (Mobilization of resources), Environment (Environmental Impact Assessment, Conservation), Disaster Management (Dam safety), Security (Border area development).
Key Highlights from the News (വാർത്തയിലെ പ്രധാന ഹൈലൈറ്റുകൾ)
അരുണാചൽ പ്രദേശ് സർക്കാർ 2025-2035 വർഷങ്ങളെ 'ജലവൈദ്യുത ദശകമായി' (Decade of Hydropower) പ്രഖ്യാപിച്ചു.
സംസ്ഥാനത്തിന്റെ 58,000 മെഗാവാട്ട് (Megawatt) വൈദ്യുതി ഉത്പാദന ശേഷി പ്രയോജനപ്പെടുത്തുകയാണ് ലക്ഷ്യം.
പദ്ധതികളിൽ നിന്ന് ലഭിക്കുന്ന സൗജന്യ വൈദ്യുതിയിൽ (free power) നിന്നുള്ള വരുമാനം കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നതിനായി ഒരു എസ്ക്രോ അക്കൗണ്ട് (Escrow Account) രൂപീകരിക്കാൻ മന്ത്രിസഭ തീരുമാനിച്ചു.
കരാർ പ്രകാരം, ഓരോ ജലവൈദ്യുത പദ്ധതിയിൽ (Hydroelectric Project - HEP) നിന്നും 12% സൗജന്യ വൈദ്യുതിയും, പ്രാദേശിക വികസന ഫണ്ടിലേക്ക് (Local Area Development Fund) 1% അധിക വൈദ്യുതിയും അരുണാചൽ പ്രദേശിന് ലഭിക്കും.
വിവാദമായ സിയാങ് അപ്പർ മൾട്ടി പർപ്പസ് പ്രോജക്ടിന് (Siang Upper Multipurpose Project - SUMP) വേണ്ടി ജനങ്ങളെ വിശ്വാസത്തിലെടുക്കേണ്ടതിന്റെ ആവശ്യകത സർക്കാർ ഊന്നിപ്പറഞ്ഞു.
പ്രോജക്ട് ബാധിക്കാൻ സാധ്യതയുള്ള കുടുംബങ്ങൾക്ക് (Project Affected Families - PAFs) ന്യായമായ നഷ്ടപരിഹാരം നൽകാനും പുനരധിവാസ പദ്ധതികൾ (Rehabilitation and Resettlement plan) നടപ്പിലാക്കാനും തീരുമാനിച്ചു.
ചൈന യാർലുങ് സാങ്‌പോ നദിയിൽ (Yarlung Tsangpo River) നിർമ്മിക്കാൻ ഉദ്ദേശിക്കുന്ന 60,000 മെഗാവാട്ട് പദ്ധതിക്കുള്ള മറുപടിയായാണ് കേന്ദ്ര സർക്കാർ SUMP-യെ കാണുന്നത്. ഇക്കാരണത്താൽ 2008-ൽ ഇതിനെ ഒരു ദേശീയ പദ്ധതിയായി (National Project) പ്രഖ്യാപിച്ചിരുന്നു.
COMMENTS