India and the High Seas Treaty (BBNJ Agreement)
UPSC Relevance
Prelims: Environment & Ecology (Biodiversity, Conservation), International Relations (International Treaties), Geography (Oceanography).
Mains:
GS Paper 2: International Relations ("Bilateral, regional and global groupings and agreements involving India and/or affecting India’s interests").
GS Paper 3: Environment & Ecology ("Conservation, environmental pollution and degradation"), Economy ("Blue Economy").
Key Highlights of the News
Ratification Pending (സ്ഥിരീകരണം ബാക്കി): ഇന്ത്യ, 'ഹൈ സീസ് ട്രീറ്റി' (High Seas Treaty) എന്നറിയപ്പെടുന്ന ബയോഡൈവേഴ്സിറ്റി ബിയോണ്ട് നാഷണൽ ജൂറിസ്ഡിക്ഷൻ (Biodiversity Beyond National Jurisdiction - BBNJ) ഉടമ്പടിയിൽ ഒപ്പുവെച്ചെങ്കിലും, അത് ഔദ്യോഗികമായി സ്ഥിരീകരിച്ചിട്ടില്ല (ratify).
Reason for Delay (കാലതാമസത്തിന് കാരണം): ഉടമ്പടി സ്ഥിരീകരിക്കുന്നതിന് മുൻപ്, ഇന്ത്യയുടെ ജൈവവൈവിധ്യ നിയമം (Biological Diversity Act) ഉൾപ്പെടെയുള്ള ചില ആഭ്യന്തര നിയമങ്ങളിൽ ഭേദഗതികൾ വരുത്തേണ്ടതുണ്ട്.
Treaty Status (ഉടമ്പടിയുടെ നിലവിലെ അവസ്ഥ): ഉടമ്പടി നിയമപരമായി പ്രാബല്യത്തിൽ വരാൻ 60 രാജ്യങ്ങൾ ഇത് സ്ഥിരീകരിക്കണം. നിലവിൽ 49 രാജ്യങ്ങൾ ഈ പ്രക്രിയ പൂർത്തിയാക്കി.
Contention over Resources (വിഭവങ്ങളെച്ചൊല്ലിയുള്ള തർക്കം): ഹൈ സീസിലെ (പൊതു സമുദ്രം) വിഭവങ്ങൾ പങ്കുവെക്കുന്നതുമായി (equitable sharing) ബന്ധപ്പെട്ട വ്യക്തമായ ഒരു സംവിധാനം രൂപീകരിക്കുന്നത് ഈ ഉടമ്പടിയിലെ ഒരു പ്രധാന വെല്ലുവിളിയാണ്.
India's Initiatives (ഇന്ത്യയുടെ സംരംഭങ്ങൾ): ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയുടെ സമുദ്ര സമ്മേളനത്തിൽ (UN Ocean Conference) ഇന്ത്യ തങ്ങളുടെ സമുദ്രയാൻ ദൗത്യം (Samudrayaan mission), ഒറ്റത്തവണ ഉപയോഗിക്കുന്ന പ്ലാസ്റ്റിക്കിന്റെ നിരോധനം, നീല സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിലെ (Blue Economy) നിക്ഷേപങ്ങൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ച് എടുത്തുപറഞ്ഞു.
Key Concepts Explained
BBNJ (High Seas) Treaty:
ദേശീയ അധികാരപരിധിക്ക് പുറത്തുള്ള സമുദ്ര പ്രദേശങ്ങളിലെ (high seas) ജൈവവൈവിധ്യം സംരക്ഷിക്കുകയും, സുസ്ഥിരമായി ഉപയോഗിക്കുകയും ചെയ്യുക എന്നതാണ് ഈ അന്താരാഷ്ട്ര ഉടമ്പടിയുടെ ലക്ഷ്യം.
ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയുടെ സമുദ്ര നിയമ ഉടമ്പടിയുടെ (United Nations Convention on the Law of the Sea - UNCLOS) കീഴിലാണ് ഇത് വരുന്നത്.
പ്രധാന ലക്ഷ്യങ്ങൾ: മറൈൻ ജനിതക വിഭവങ്ങളുടെ (Marine Genetic Resources) ഉപയോഗത്തിൽ നിന്നുള്ള നേട്ടങ്ങൾ പങ്കുവെക്കുക, സമുദ്ര സംരക്ഷിത പ്രദേശങ്ങൾ (Marine Protected Areas) സ്ഥാപിക്കുക, പാരിസ്ഥിതിക ആഘാത പഠനങ്ങൾ (Environmental Impact Assessments) നടത്തുക.
Exclusive Economic Zone (EEZ - എക്സ്ക്ലൂസീവ് ഇക്കണോമിക് സോൺ):
ഒരു രാജ്യത്തിന്റെ തീരത്ത് നിന്ന് 200 നോട്ടിക്കൽ മൈൽ (ഏകദേശം 370 കി.മീ) വരെ വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്ന സമുദ്ര പ്രദേശമാണിത്.
ഈ മേഖലയിലെ ജീവനുള്ളതും ഇല്ലാത്തതുമായ എല്ലാ വിഭവങ്ങളുടെയും (മത്സ്യം, എണ്ണ, ധാതുക്കൾ) പര്യവേക്ഷണം, ചൂഷണം, സംരക്ഷണം എന്നിവയ്ക്ക് ആ രാജ്യത്തിന് പ്രത്യേക അവകാശമുണ്ട്. EEZ-ന് പുറത്തുള്ള സമുദ്രഭാഗമാണ് 'ഹൈ സീസ്' (High Seas) എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നത്.
Blue Economy (നീല സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ):
സമുദ്ര വിഭവങ്ങളുടെ സുസ്ഥിരമായ ഉപയോഗത്തിലൂടെ സാമ്പത്തിക വളർച്ച കൈവരിക്കുക, തൊഴിലവസരങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുക, സമുദ്ര ആവാസവ്യവസ്ഥയുടെ ആരോഗ്യം സംരക്ഷിക്കുക എന്നിവയാണ് നീല സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ എന്നതുകൊണ്ട് അർത്ഥമാക്കുന്നത്.
Samudrayaan Mission (സമുദ്രയാൻ ദൗത്യം):
ഇന്ത്യയുടെ 'ഡീപ് ഓഷ്യൻ മിഷന്റെ' (Deep Ocean Mission) ഭാഗമായുള്ള ഒരു പദ്ധതിയാണിത്.
സമുദ്രത്തിന്റെ ആഴങ്ങളിലേക്ക് (6000 മീറ്റർ വരെ) മനുഷ്യനെ അയച്ച് പര്യവേക്ഷണം നടത്തുന്നതിനുള്ള ഇന്ത്യയുടെ ആദ്യത്തെ ദൗത്യമാണിത്. 'മത്സ്യ 6000' (MATSYA 6000) എന്നാണ് ഇതിനായി നിർമ്മിക്കുന്ന പേടകത്തിന്റെ പേര്.
Mains-Oriented Notes
ഇന്ത്യക്ക് 7500 കിലോമീറ്ററിലധികം ദൈർഘ്യമുള്ള ഒരു തീരപ്രദേശമുണ്ട്. രാജ്യത്തിന്റെ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിലും കാലാവസ്ഥയിലും സമുദ്രങ്ങൾക്ക് വലിയ പങ്കുണ്ട്.
ഒരു പ്രധാന സമുദ്ര ശക്തി എന്ന നിലയിൽ, ആഗോള സമുദ്ര ഭരണത്തിൽ (global ocean governance) ഇന്ത്യക്ക് ഒരു നിർണായക സ്ഥാനമുണ്ട്. BBNJ ഉടമ്പടി ഈ രംഗത്ത് ഇന്ത്യയുടെ പങ്ക് വർദ്ധിപ്പിക്കാൻ സഹായിക്കും.
സമുദ്രയാൻ പോലുള്ള ദൗത്യങ്ങളിലൂടെ ആഴക്കടൽ പര്യവേക്ഷണത്തിൽ ഇന്ത്യ കഴിവ് നേടിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. ഈ സാഹചര്യത്തിൽ, ആഴക്കടലിലെ ജനിതക വിഭവങ്ങൾ പങ്കുവെക്കുന്നത് സംബന്ധിച്ച നിയമങ്ങൾ ഇന്ത്യയുടെ താൽപ്പര്യങ്ങൾക്ക് അനുസൃതമാണെന്ന് ഉറപ്പാക്കേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ്.
Pros (of ratifying the treaty):
Conservation Leadership: ഉടമ്പടി അംഗീകരിക്കുന്നത്, സമുദ്ര സംരക്ഷണ രംഗത്ത് ഒരു ആഗോള നേതാവെന്ന നിലയിൽ ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥാനം ഉറപ്പിക്കും.
Access to Resources: സമുദ്ര ജനിതക വിഭവങ്ങളുടെ ഉപയോഗത്തിൽ നിന്നുള്ള നേട്ടങ്ങൾ തുല്യമായി പങ്കുവെക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു സംവിധാനം ഉണ്ടാകുന്നത്, ഇന്ത്യയെപ്പോലുള്ള വികസ്വര രാജ്യങ്ങൾക്ക് പ്രയോജനകരമാണ്.
Sustainable Management: ഹൈ സീസിലെ അനിയന്ത്രിതമായ മത്സ്യബന്ധനം, ഖനനം എന്നിവ നിയന്ത്രിക്കാൻ സഹായിക്കും.
Cons (Challenges):
Technological Barrier: ആഴക്കടലിലെ വിഭവങ്ങൾ പര്യവേക്ഷണം ചെയ്യാനും ചൂഷണം ചെയ്യാനും ഉയർന്ന സാങ്കേതികവിദ്യയും വലിയ നിക്ഷേപവും ആവശ്യമാണ്. ഈ രംഗത്ത് വികസിത രാജ്യങ്ങൾക്ക് മുൻതൂക്കമുണ്ട്.
Benefit-Sharing Mechanism: വിഭവങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള നേട്ടങ്ങൾ എങ്ങനെ പങ്കുവെക്കും എന്നതിനെക്കുറിച്ച് ഇപ്പോഴും വ്യക്തതയില്ല. ഇത് ഭാവിയിൽ തർക്കങ്ങൾക്ക് കാരണമായേക്കാം.
Domestic Legal Reforms: ഉടമ്പടി നടപ്പിലാക്കുന്നതിന് ഇന്ത്യയുടെ ആഭ്യന്തര നിയമങ്ങളിൽ മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തേണ്ടതുണ്ട്. ഇത് സങ്കീർണ്ണവും സമയം എടുക്കുന്നതുമായ ഒരു പ്രക്രിയയാണ്.
Balanced View / The Way Forward (സന്തുലിതമായ കാഴ്ചപ്പാട്):
BBNJ ഉടമ്പടി ഒരു ചരിത്രപരമായ മുന്നേറ്റമാണ്. ഇന്ത്യ ഇതിന്റെ ഭാഗമാകേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ്.
ഉടമ്പടി സ്ഥിരീകരിക്കുന്നതിന് മുൻപ്, അതിന്റെ എല്ലാ വശങ്ങളെക്കുറിച്ചും, പ്രത്യേകിച്ച് വിഭവങ്ങൾ പങ്കുവെക്കുന്നത് സംബന്ധിച്ചും, ഇന്ത്യയുടെ താൽപ്പര്യങ്ങൾ പൂർണ്ണമായി സംരക്ഷിക്കപ്പെടുന്നു എന്ന് ഉറപ്പാക്കണം.
ആഭ്യന്തര നിയമങ്ങളിലെ ഭേദഗതികൾ ശ്രദ്ധാപൂർവ്വം നടത്തണം.
ആഴക്കടൽ പര്യവേക്ഷണത്തിലും ഗവേഷണത്തിലും ഇന്ത്യ കൂടുതൽ നിക്ഷേപം നടത്തണം. സമുദ്രയാൻ പോലുള്ള ദൗത്യങ്ങൾ ഈ ദിശയിലുള്ള ഒരു സുപ്രധാന ചുവടുവെപ്പാണ്.
ഒരു 'നെറ്റ് സെക്യൂരിറ്റി പ്രൊവൈഡർ' എന്നതിനൊപ്പം, ഒരു 'നെറ്റ് സസ്റ്റൈനബിലിറ്റി പ്രൊവൈഡർ' എന്ന നിലയിലും ഇന്ത്യക്ക് ആഗോളതലത്തിൽ പ്രവർത്തിക്കാൻ ഈ ഉടമ്പടി അവസരം നൽകുന്നു.
COMMENTS