Integrity and Scale of India's Electoral Process
UPSC Relevance
Prelims: Indian Polity and Governance (Election Commission, Electoral Reforms, Constitutional Bodies).
Mains:
GS Paper 2: Polity and Governance - "Appointment to various Constitutional posts, powers, functions and responsibilities of various Constitutional Bodies," "Salient features of the Representation of People’s Act," "Important aspects of governance, transparency and accountability."
Key Highlights of the News
CEC's Address (ചീഫ് ഇലക്ഷൻ കമ്മീഷണറുടെ പ്രസംഗം): ഇന്ത്യയിലെ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രക്രിയ ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും "കർശനവും സുതാര്യവുമാണ്" എന്ന് സ്വീഡനിൽ നടന്ന ഒരു അന്താരാഷ്ട്ര സമ്മേളനത്തിൽ മുഖ്യ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണർ (Chief Election Commissioner - CEC) ഗ്യാനേഷ് കുമാർ പ്രസ്താവിച്ചു.
Response to Allegations (ആരോപണങ്ങൾക്കുള്ള മറുപടി): മഹാരാഷ്ട്ര നിയമസഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ കൃത്രിമം നടന്നെന്ന പ്രതിപക്ഷ നേതാവിന്റെ ആരോപണത്തിന് ശേഷമുള്ള CEC-യുടെ ആദ്യത്തെ പരസ്യ പ്രതികരണമാണിത്.
Transparency in Electoral Rolls (വോട്ടർ പട്ടികയിലെ സുതാര്യത): 1960 മുതൽ, എല്ലാ വർഷവും അംഗീകൃത രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികൾക്ക് വോട്ടർ പട്ടിക പരിശോധനയ്ക്കായി നൽകാറുണ്ടെന്നും, പരാതികൾ നൽകാനും തിരുത്തലുകൾ വരുത്താനും അവസരമുണ്ടെന്നും CEC വ്യക്തമാക്കി.
Concurrent Auditors (സമാന്തര ഓഡിറ്റർമാർ): രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികൾ, സ്ഥാനാർത്ഥികൾ, വോട്ടർമാർ, പോലീസ്, മാധ്യമങ്ങൾ എന്നിവരെല്ലാം തിരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രക്രിയയുടെ "സമാന്തര ഓഡിറ്റർമാരായി" (concurrent auditors) പ്രവർത്തിക്കുന്നു. ഇത് പ്രക്രിയയുടെ വിശ്വാസ്യത വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു.
Massive Scale of Elections (തിരഞ്ഞെടുപ്പിന്റെ ഭീമമായ വ്യാപ്തി): ഇന്ത്യയിലെ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രക്രിയയിൽ 20 ദശലക്ഷത്തിലധികം ഉദ്യോഗസ്ഥർ (പോളിംഗ് സ്റ്റാഫ്, സുരക്ഷാ ഉദ്യോഗസ്ഥർ, നിരീക്ഷകർ) ഉൾപ്പെടുന്നു. ഇത് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷനെ ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ സംഘടനകളിലൊന്നാക്കി മാറ്റുന്നു.
Key Concepts Explained
Election Commission of India (ECI):
ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനയുടെ ആർട്ടിക്കിൾ 324 (Article 324) പ്രകാരം സ്ഥാപിച്ച ഒരു സ്വയംഭരണ, ഭരണഘടനാ സ്ഥാപനമാണിത്.
രാജ്യത്ത് സ്വതന്ത്രവും നീതിയുക്തവുമായ തിരഞ്ഞെടുപ്പുകൾ നടത്തുക, വോട്ടർ പട്ടിക തയ്യാറാക്കുക, രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികൾക്ക് അംഗീകാരം നൽകുക, പെരുമാറ്റച്ചട്ടം നടപ്പിലാക്കുക എന്നിവയാണ് ഇതിന്റെ പ്രധാന ചുമതലകൾ.
Electoral Roll (Voter List - വോട്ടർ പട്ടിക):
ഒരു തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ വോട്ട് ചെയ്യാൻ യോഗ്യതയുള്ള എല്ലാ പൗരന്മാരുടെയും ഔദ്യോഗിക പട്ടികയാണിത്.
1950-ലെ ജനപ്രാതിനിധ്യ നിയമം (Representation of the People Act, 1950) അനുസരിച്ചാണ് ഇത് തയ്യാറാക്കുകയും പുനഃപരിശോധിക്കുകയും ചെയ്യുന്നത്.
ഈ പട്ടികയുടെ കൃത്യതയും സുതാര്യതയും ഒരു സ്വതന്ത്ര തിരഞ്ഞെടുപ്പിന് അത്യന്താപേക്ഷിതമാണ്.
Concurrent Auditors (സമാന്തര ഓഡിറ്റർമാർ):
തിരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രക്രിയയുടെ ഓരോ ഘട്ടത്തിലും വിവിധ പങ്കാളികൾ (രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികൾ, മാധ്യമങ്ങൾ, സിവിൽ സൊസൈറ്റി) ഒരേ സമയം നിരീക്ഷിക്കുകയും വിലയിരുത്തുകയും ചെയ്യുന്നതിനെയാണ് CEC ഈ പദം കൊണ്ട് ഉദ്ദേശിക്കുന്നത്.
ഇത് ഔദ്യോഗിക സംവിധാനങ്ങൾക്ക് പുറമെയുള്ള ഒരു സാമൂഹിക ഓഡിറ്റിംഗിന് (social auditing) തുല്യമാണ്.
Mains-Oriented Notes
Trust and Transparency in Elections
ഇന്ത്യയുടെ ജനാധിപത്യത്തിന്റെ ഏറ്റവും വലിയ വിജയങ്ങളിലൊന്ന്, വലിയ തോതിലുള്ള തിരഞ്ഞെടുപ്പുകൾ സമാധാനപരമായി നടത്താൻ കഴിയുന്നു എന്നതാണ്. എന്നാൽ, സമീപകാലത്തായി ഇലക്ട്രോണിക് വോട്ടിംഗ് മെഷീനുകളുടെ (EVM) വിശ്വാസ്യത, തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണർമാരുടെ നിയമനം, പെരുമാറ്റച്ചട്ടം നടപ്പിലാക്കുന്നതിലെ പക്ഷപാതം എന്നിവയെക്കുറിച്ച് നിരവധി വിമർശനങ്ങൾ ഉയർന്നിട്ടുണ്ട്.
ഈ പശ്ചാത്തലത്തിൽ, തിരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രക്രിയയുടെ സുതാര്യതയും വിശ്വാസ്യതയും സംരക്ഷിക്കേണ്ടത് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷന്റെ ഏറ്റവും വലിയ വെല്ലുവിളിയാണ്. CEC-യുടെ ഈ പ്രസംഗം, ആഗോളതലത്തിൽ ഇന്ത്യൻ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രക്രിയയുടെ പ്രതിച്ഛായ ഉയർത്തിപ്പിടിക്കാനുള്ള ഒരു ശ്രമമായി കാണാം.
Pros (Strength of the Indian Electoral System):
വലിപ്പവും വൈവിധ്യവും ഉണ്ടായിരുന്നിട്ടും, കൃത്യസമയത്ത് തിരഞ്ഞെടുപ്പുകൾ നടത്തുന്നു.
വോട്ടർ പട്ടിക തയ്യാറാക്കുന്നതിൽ രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികൾക്കും പൊതുജനങ്ങൾക്കും ഇടപെടാനുള്ള അവസരമുണ്ട്.
വിശദമായ നിയമങ്ങളും ചട്ടങ്ങളും തിരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രക്രിയയെ നിയന്ത്രിക്കുന്നു.
ശക്തമായ ഒരു സ്വതന്ത്ര ജുഡീഷ്യറിക്ക് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് തർക്കങ്ങളിൽ ഇടപെടാൻ സാധിക്കും.
Cons (Challenges and Criticisms):
EVM/VVPAT Concerns: EVM-കളുടെ വിശ്വാസ്യതയെയും VVPAT സ്ലിപ്പുകൾ പൂർണ്ണമായി എണ്ണാത്തതിനെയും കുറിച്ച് തുടർച്ചയായി ചോദ്യങ്ങൾ ഉയരുന്നു.
Appointment of Commissioners: തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണർമാരെ നിയമിക്കുന്ന പുതിയ നിയമം, എക്സിക്യൂട്ടീവിന് കമ്മീഷനുമേൽ കൂടുതൽ നിയന്ത്രണം നൽകുന്നു എന്ന വിമർശനമുണ്ട്.
Role during MCC: മാതൃകാ പെരുമാറ്റച്ചട്ടം (Model Code of Conduct - MCC) ലംഘിക്കുന്ന ഭരണകക്ഷി നേതാക്കൾക്കെതിരെ ശക്തമായ നടപടി എടുക്കുന്നില്ല എന്ന ആരോപണം ECI നേരിടുന്നു.
Lack of Proactive Communication: തിരഞ്ഞെടുപ്പുമായി ബന്ധപ്പെട്ട സംശയങ്ങളും ആരോപണങ്ങളും ഉണ്ടാകുമ്പോൾ, അതിന് വ്യക്തവും വേഗത്തിലുള്ളതുമായ മറുപടി നൽകുന്നതിൽ ECI ചിലപ്പോൾ പരാജയപ്പെടുന്നു.
Balanced View / The Way Forward (സന്തുലിതമായ കാഴ്ചപ്പാട്):
ഇന്ത്യൻ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് സംവിധാനം ശക്തമായ ഒരു അടിത്തറയിൽ പടുത്തുയർത്തിയതാണ്. എന്നാൽ, കാലത്തിനനുസരിച്ച് അതിൽ പരിഷ്കാരങ്ങൾ ആവശ്യമാണ്.
Enhancing Transparency: വോട്ടിംഗിന്റെയും വോട്ടെണ്ണലിന്റെയും ഓരോ ഘട്ടത്തിലും കൂടുതൽ സുതാര്യത കൊണ്ടുവരണം. ഉദാഹരണത്തിന്, എല്ലാ VVPAT സ്ലിപ്പുകളും എണ്ണുന്നത് പരിഗണിക്കാവുന്നതാണ്.
Strengthening Autonomy: തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷന്റെ പൂർണ്ണമായ സ്വാതന്ത്ര്യം ഉറപ്പാക്കാൻ, കമ്മീഷണർമാരുടെ നിയമന പ്രക്രിയ കൂടുതൽ നിഷ്പക്ഷമാക്കണം. സുപ്രീം കോടതി നിർദ്ദേശിച്ചതുപോലെ, ചീഫ് ജസ്റ്റിസിനെക്കൂടി ഉൾപ്പെടുത്തുന്ന ഒരു കൊളീജിയം പരിഗണിക്കാവുന്നതാണ്.
Proactive Engagement: തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷൻ ഒരു നിഷ്ക്രിയനായ റഫറി എന്നതിലുപരി, പൊതുജനങ്ങളുമായും രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികളുമായും നിരന്തരം സംവദിക്കുകയും അവരുടെ ആശങ്കകൾക്ക് പരിഹാരം കാണുകയും വേണം.
ജനാധിപത്യത്തിൽ സംശയങ്ങൾ സ്വാഭാവികമാണ്. എന്നാൽ, ആ സംശയങ്ങളെ ദൂരീകരിച്ച്, പ്രക്രിയയുടെ വിശ്വാസ്യത നിലനിർത്തേണ്ടത് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷന്റെ ഭരണഘടനാപരമായ കടമയാണ്.
COMMENTS