India's Worsening Heat Waves: Impacts, Governance Gaps, and the Way Forward
UPSC Relevance
Prelims: Environment & Ecology (Climate Change), Geography (Climatology), Governance (Disaster Management, Government Schemes).
Mains:
GS Paper 1: Geographical features and their location, Important Geophysical phenomena (Heat Waves), Salient features of Indian Society.
GS Paper 3: Disaster and disaster management, Economy (Impact of climate change on the economy), Environment (Conservation, environmental pollution and degradation).
GS Paper 2: Governance ("Government policies and interventions for development in various sectors").
Key Highlights of the News
Intensifying Heat Waves (തീവ്രമാകുന്ന ഉഷ്ണതരംഗം): ഇന്ത്യയിൽ ഉഷ്ണതരംഗങ്ങൾ (heat waves) കൂടുതൽ സാധാരണവും, തീവ്രവും, ദൈർഘ്യമേറിയതുമായിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നു.
Underreported Deaths (മരണങ്ങളുടെ കുറഞ്ഞ കണക്ക്): ഉഷ്ണതരംഗം മൂലമുള്ള മരണങ്ങളുടെ ഔദ്യോഗിക കണക്കുകൾ യഥാർത്ഥ എണ്ണത്തേക്കാൾ വളരെ കുറവാണ്. 'എക്സസ് മോർട്ടാലിറ്റി അനാലിസിസ്' (excess mortality analysis) പോലുള്ള പഠനങ്ങൾ യഥാർത്ഥ ആഘാതത്തിന്റെ വലിയ ചിത്രം നൽകുന്നു.
Economic Impact (സാമ്പത്തിക പ്രഭാവം): ഉഷ്ണതരംഗങ്ങൾ ഗോതമ്പ് ഉത്പാദനത്തെ കുറയ്ക്കുകയും, ഊർജ്ജ പ്രതിസന്ധിക്ക് (power crisis) കാരണമാകുകയും, തൊഴിലാളികളുടെ ഉത്പാദനക്ഷമതയെ (labour productivity) കാര്യമായി ബാധിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.
Loss of Traditional Wisdom (പരമ്പരാഗത അറിവിന്റെ നഷ്ടം): ചൂടിനെ പ്രതിരോധിക്കാൻ ഇന്ത്യക്ക് പരമ്പരാഗതമായി അറിയാമായിരുന്നു (ഉദാ: മൺവീടുകൾ, നവ്തപ (Navtapa) ആചാരങ്ങൾ). എന്നാൽ, ആധുനിക വികസന മാതൃകകൾ ഈ കാലാവസ്ഥാ-സൗഹൃദ രീതികളെ അവഗണിച്ചു.
Gaps in Governance (ഭരണത്തിലെ വിടവുകൾ):
നിലവിലുള്ള ഹീറ്റ് ആക്ഷൻ പ്ലാനുകൾ (Heat Action Plans - HAPs) കൂടുതലും നഗര കേന്ദ്രീകൃതവും, പലപ്പോഴും നിയമപരമായ പിൻബലമോ ഫണ്ടോ ഇല്ലാത്തവയുമാണ്.
ഗ്രാമീണ മേഖലയിൽ ഉഷ്ണതരംഗത്തെ നേരിടാൻ വ്യക്തമായ ഒരു ചട്ടക്കൂട് (rural heat governance framework) ഇല്ല.
അപകടസാധ്യതകളെക്കുറിച്ചുള്ള ആശയവിനിമയത്തിൽ (risk communication) വലിയ വിടവുണ്ട്. 'ഫീൽസ് ലൈക്ക്' താപനിലയെക്കുറിച്ച് (feels like' temperature) സാധാരണക്കാർക്ക് അവബോധമില്ല.
Key Concepts Explained
Heat Wave (ഉഷ്ണതരംഗം):
ഇന്ത്യൻ കാലാവസ്ഥാ വകുപ്പിന്റെ (IMD) നിർവചനപ്രകാരം, സമതലങ്ങളിൽ താപനില കുറഞ്ഞത് 40°C ഉം, മലയോര പ്രദേശങ്ങളിൽ 30°C ഉം എത്തുകയും, സാധാരണ താപനിലയിൽ നിന്ന് 4.5°C എങ്കിലും കൂടുതൽ വർധനവ് തുടർച്ചയായി രണ്ട് ദിവസമെങ്കിലും രേഖപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യുന്ന അവസ്ഥയാണിത്.
Excess Mortality Analysis (അധിക മരണനിരക്ക് വിശകലനം):
ഒരു നിശ്ചിത കാലയളവിൽ (ഉദാ: ഉഷ്ണതരംഗ സമയത്ത്) സംഭവിച്ച യഥാർത്ഥ മരണങ്ങളുടെ എണ്ണത്തെ, മുൻ വർഷങ്ങളിലെ അതേ കാലയളവിലെ ശരാശരി മരണസംഖ്യയുമായി താരതമ്യം ചെയ്യുന്ന ഒരു രീതിയാണിത്.
നേരിട്ടുള്ളതും അല്ലാത്തതുമായ (ഉദാ: ഹൃദയാഘാതം) എല്ലാ മരണങ്ങളെയും ഉൾക്കൊള്ളാൻ ഇത് സഹായിക്കുന്നു.
Passive Cooling (നിഷ്ക്രിയ തണുപ്പിക്കൽ):
കെട്ടിടങ്ങൾ തണുപ്പിക്കുന്നതിനായി മെക്കാനിക്കൽ സംവിധാനങ്ങൾക്ക് (എസി, ഫാൻ) പകരം, പ്രകൃതിദത്തമായ മാർഗ്ഗങ്ങൾ ഉപയോഗിക്കുന്ന ഒരു വാസ്തുവിദ്യാ രീതിയാണിത്.
കെട്ടിടത്തിന്റെ ദിശ, നിർമ്മാണ സാമഗ്രികൾ (മണ്ണ്, ഓല), വായു സഞ്ചാരം, തണൽ എന്നിവയൊക്കെ ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.
Heat Action Plan (HAP - ഉഷ്ണതരംഗ കർമ്മ പദ്ധതി):
ഉഷ്ണതരംഗങ്ങളെ നേരിടാനും തയ്യാറെടുക്കാനും പ്രതികരിക്കാനുമുള്ള ഒരു സമഗ്രമായ പദ്ധതിയാണിത്.
മുൻകൂട്ടിയുള്ള മുന്നറിയിപ്പ് സംവിധാനം, പൊതുജന ബോധവൽക്കരണം, ശീതീകരണ കേന്ദ്രങ്ങൾ ഒരുക്കൽ, കുടിവെള്ള ലഭ്യത ഉറപ്പാക്കൽ എന്നിവ ഇതിന്റെ പ്രധാന ഘടകങ്ങളാണ്.
Mains-Oriented Notes
Development vs. Environment:
ഉഷ്ണതരംഗത്തിന്റെ ഈ വർദ്ധനവ്, 'വികസനവും പരിസ്ഥിതിയും' തമ്മിലുള്ള സംവാദത്തിന്റെ ഒരു പ്രധാന ഉദാഹരണമാണ്. ആധുനികവൽക്കരണത്തിന്റെ ഭാഗമായി, കാലാവസ്ഥയെ പരിഗണിക്കാതെ കോൺക്രീറ്റ്, ഗ്ലാസ് എന്നിവ ഉപയോഗിച്ചുള്ള നിർമ്മാണ രീതികൾ നഗരങ്ങളിലെ താപനില വർദ്ധിപ്പിച്ചു (urban heat islands).
ഇന്ത്യയിലെ വലിയൊരു വിഭാഗം വരുന്ന അസംഘടിത തൊഴിലാളികൾക്ക് (informal workforce) കടുത്ത ചൂടിലും പുറത്ത് ജോലി ചെയ്യേണ്ടി വരുന്നു. ഇത് അവരുടെ ആരോഗ്യത്തെയും ഉപജീവനത്തെയും ഒരുപോലെ ബാധിക്കുന്നു.
ഈ പ്രശ്നം കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നതിൽ വിവിധ സർക്കാർ വകുപ്പുകൾ (ദുരന്ത നിവാരണം, നഗരാസൂത്രണം, ഗ്രാമവികസനം, പൊതുജനാരോഗ്യം) തമ്മിലുള്ള ഏകോപനമില്ലായ്മ ഒരു പ്രധാന വെല്ലുവിളിയാണ്.
Pros (of India's current approach):
പ്രശ്നത്തെക്കുറിച്ച് ഒരു അവബോധം ഉണ്ടായിത്തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്.
അഹമ്മദാബാദ് പോലുള്ള നഗരങ്ങൾ വിജയകരമായ ഹീറ്റ് ആക്ഷൻ പ്ലാനുകൾ നടപ്പിലാക്കിയിട്ടുണ്ട്.
പിഎം ആവാസ് യോജന, എംജിഎൻആർഇജിഎ പോലുള്ള ദേശീയ പദ്ധതികളെ ഈ ലക്ഷ്യത്തിനായി ഉപയോഗിക്കാൻ സാധ്യതകളുണ്ട്.
Cons (Challenges):
പ്രതികരണങ്ങൾ പലപ്പോഴും വിഘടിതവും, നഗര കേന്ദ്രീകൃതവുമാണ്.
ഒരു ഏകീകൃത ദേശീയ നയത്തിന്റെ അഭാവമുണ്ട്.
ചെലവ് കുറഞ്ഞ പരമ്പരാഗത പരിഹാരങ്ങളെ അവഗണിച്ച്, കൂടുതൽ ഊർജ്ജം ഉപയോഗിക്കുന്ന ആധുനിക മാർഗ്ഗങ്ങൾക്ക് പ്രാധാന്യം നൽകുന്നു.
ഏറ്റവും ദുർബലരായ വിഭാഗങ്ങൾ (ഗ്രാമീണർ, ദിവസക്കൂലിക്കാർ) പലപ്പോഴും നയങ്ങളുടെ പരിധിക്ക് പുറത്താകുന്നു.
Balanced View / The Way Forward (സന്തുലിതമായ കാഴ്ചപ്പാട്):
ഉഷ്ണതരംഗങ്ങളെ ഒരു ദേശീയ ദുരന്തമായും വികസനപരമായ വെല്ലുവിളിയായും ഇന്ത്യ കാണണം.
Unified National Framework (ഏകീകൃത ദേശീയ ചട്ടക്കൂട്): നഗരാസൂത്രണം, ഗ്രാമവികസനം, പൊതുജനാരോഗ്യം, ദുരന്ത നിവാരണം എന്നിവയെല്ലാം സംയോജിപ്പിച്ചുകൊണ്ട് ഒരു ദേശീയ ഉഷ്ണതരംഗ നയം രൂപീകരിക്കണം.
Mainstreaming Traditional Knowledge (പരമ്പരാഗത അറിവിനെ മുഖ്യധാരയിലേക്ക് കൊണ്ടുവരുക): കെട്ടിട നിർമ്മാണ ചട്ടങ്ങൾ പരിഷ്കരിച്ച്, പാസീവ് കൂളിംഗ് രീതികളും സുസ്ഥിരമായ നിർമ്മാണ സാമഗ്രികളും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കണം.
Strengthening Local Governance (പ്രാദേശിക ഭരണം ശക്തിപ്പെടുത്തുക): പഞ്ചായത്തുകൾക്കും മുനിസിപ്പാലിറ്റികൾക്കും പ്രാദേശിക ഹീറ്റ് ആക്ഷൻ പ്ലാനുകൾ തയ്യാറാക്കാനും നടപ്പിലാക്കാനും ആവശ്യമായ ഫണ്ടും പരിശീലനവും നൽകണം.
COMMENTS