Iran's Nuclear Programme: Renewed Tensions and Global Concerns
UPSC Relevance
Prelims: Current events of national and international importance, International Relations, Important International institutions (IAEA, UN).
Mains:
GS Paper 2: International Relations ("Bilateral, regional and global groupings and agreements involving India and/or affecting India’s interests," "Effect of policies and politics of developed and developing countries on India’s interests").
GS Paper 3: Security (Nuclear proliferation).
Key Highlights of the News
IAEA's Resolution (IAEA-യുടെ പ്രമേയം): അന്താരാഷ്ട്ര ആണവോർജ്ജ ഏജൻസിയുടെ (International Atomic Energy Agency - IAEA) ബോർഡ് ഓഫ് ഗവർണേഴ്‌സ്, ഇറാൻ തങ്ങളുടെ ആണവ ബാധ്യതകൾ പാലിക്കുന്നില്ലെന്ന് ഔദ്യോഗികമായി പ്രഖ്യാപിക്കുന്ന ഒരു പ്രമേയം പാസാക്കി. 20 വർഷത്തിനിടെ ആദ്യമായാണ് ഇത്തരമൊരു നടപടി.
Sponsors of the Resolution (പ്രമേയത്തിന്റെ പിന്നിൽ): ഫ്രാൻസ്, യുകെ, ജർമ്മനി, അമേരിക്ക എന്നീ രാജ്യങ്ങളാണ് ഈ പ്രമേയം മുന്നോട്ട് വെച്ചത്.
Iran's Reaction (ഇറാന്റെ പ്രതികരണം): ഈ പ്രമേയം രാഷ്ട്രീയ പ്രേരിതമാണെന്ന് വിശേഷിപ്പിച്ച ഇറാൻ, ഒരു പുതിയ യുറേനിയം സമ്പുഷ്ടീകരണ കേന്ദ്രം (new enrichment facility) സ്ഥാപിക്കുമെന്ന് ഉടൻ തന്നെ പ്രതികരിച്ചു.
Geopolitical Tensions (ഭൗമരാഷ്ട്രീയ സംഘർഷങ്ങൾ):
ചർച്ചകൾ പരാജയപ്പെട്ടാൽ ഇറാനിലെ ആണവ കേന്ദ്രങ്ങളിൽ വ്യോമാക്രമണം നടത്താൻ സാധ്യതയുണ്ടെന്ന് യുഎസ് പ്രസിഡന്റ് ഡൊണാൾഡ് ട്രംപ് മുന്നറിയിപ്പ് നൽകി.
പശ്ചിമേഷ്യയിലെ വർധിച്ചുവരുന്ന സംഘർഷങ്ങൾ കാരണം, ജെറുസലേമിലെ യുഎസ് എംബസി ഉദ്യോഗസ്ഥരുടെ യാത്രകൾക്ക് നിയന്ത്രണം ഏർപ്പെടുത്തി.
Diplomatic Efforts (നയതന്ത്ര ശ്രമങ്ങൾ): ഈ സംഘർഷങ്ങൾക്കിടയിലും, ഇറാനും അമേരിക്കയും തമ്മിലുള്ള ചർച്ചകൾ ഒമാനിൽ വെച്ച് നടക്കാനിരിക്കുന്നു.
Key Concepts Explained
International Atomic Energy Agency (IAEA - അന്താരാഷ്ട്ര ആണവോർജ്ജ ഏജൻസി):
"സമാധാനത്തിനായി അണുക്കൾ" (Atoms for Peace) എന്ന മുദ്രാവാക്യവുമായി പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഒരു സ്വയംഭരണ അന്താരാഷ്ട്ര സംഘടനയാണിത്. ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയുമായി അടുത്ത ബന്ധം പുലർത്തുന്നു.
പ്രധാന ലക്ഷ്യങ്ങൾ: ആണവോർജ്ജത്തിന്റെ സമാധാനപരമായ ഉപയോഗം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുക, സൈനിക ആവശ്യങ്ങൾക്കായി ആണവ സാങ്കേതികവിദ്യ ഉപയോഗിക്കുന്നത് തടയുക, ആണവ സുരക്ഷയ്ക്കുള്ള മാനദണ്ഡങ്ങൾ സ്ഥാപിക്കുക.
Nuclear Non-Proliferation Treaty (NPT - ആണവ നിർവ്യാപന ഉടമ്പടി):
ആണവായുധങ്ങളുടെയും സാങ്കേതികവിദ്യയുടെയും വ്യാപനം തടയുക, ആണവോർജ്ജത്തിന്റെ സമാധാനപരമായ ഉപയോഗത്തിൽ സഹകരണം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുക, ആണവ നിരായുധീകരണം (nuclear disarmament) എന്ന അന്തിമ ലക്ഷ്യം കൈവരിക്കുക എന്നിവയാണ് ഈ അന്താരാഷ്ട്ര ഉടമ്പടിയുടെ മൂന്ന് പ്രധാന സ്തംഭങ്ങൾ.
ഇന്ത്യ, പാകിസ്ഥാൻ, ഇസ്രായേൽ തുടങ്ങിയ രാജ്യങ്ങൾ ഈ ഉടമ്പടിയിൽ ഒപ്പുവെച്ചിട്ടില്ല.
Iran Nuclear Deal / JCPOA (2015):
ജോയിന്റ് കോംപ്രിഹെൻസീവ് പ്ലാൻ ഓഫ് ആക്ഷൻ (Joint Comprehensive Plan of Action - JCPOA) എന്നാണ് ഇതിന്റെ ഔദ്യോഗിക നാമം.
ഇറാനും P5+1 രാജ്യങ്ങളും (അമേരിക്ക, യുകെ, ഫ്രാൻസ്, ചൈന, റഷ്യ + ജർമ്മനി) തമ്മിൽ ഒപ്പുവെച്ച ഈ കരാർ പ്രകാരം, ഇറാൻ തങ്ങളുടെ ആണവ പദ്ധതികൾ പരിമിതപ്പെടുത്തുന്നതിന് പകരമായി, ആ രാജ്യത്തിന് മേലുള്ള സാമ്പത്തിക ഉപരോധങ്ങളിൽ ഇളവ് നൽകാമെന്ന് ധാരണയായി.
2018-ൽ അമേരിക്ക ഈ കരാറിൽ നിന്ന് ഏകപക്ഷീയമായി പിന്മാറിയതോടെയാണ് നിലവിലെ പ്രതിസന്ധി രൂക്ഷമായത്.
Mains-Oriented Notes
Implications for India:
Energy Security (ഊർജ്ജ സുരക്ഷ): ഇന്ത്യയുടെ പ്രധാന എണ്ണ വിതരണക്കാരിൽ ഒന്നാണ് ഇറാൻ. ഇറാനെതിരായ ഉപരോധങ്ങൾ വർധിക്കുന്നത് ഇന്ത്യയിലേക്കുള്ള എണ്ണയുടെ ലഭ്യതയെയും വിലയെയും പ്രതികൂലമായി ബാധിക്കും. ഇത് ഇന്ത്യയുടെ ഊർജ്ജ സുരക്ഷയ്ക്ക് ഒരു വലിയ വെല്ലുവിളിയാണ്.
Regional Stability & Diaspora (പ്രാദേശിക സ്ഥിരതയും പ്രവാസി സമൂഹവും): പശ്ചിമേഷ്യയിലെ ഏത് സംഘർഷവും ഇന്ത്യയുടെ താൽപ്പര്യങ്ങളെ നേരിട്ട് ബാധിക്കും. ഈ മേഖലയിൽ ദശലക്ഷക്കണക്കിന് ഇന്ത്യൻ പ്രവാസികളുണ്ട്. അവരുടെ സുരക്ഷ, ഇന്ത്യയിലേക്കുള്ള പണമയക്കൽ എന്നിവയെല്ലാം പ്രധാനമാണ്.
Connectivity Projects (കണക്റ്റിവിറ്റി പദ്ധതികൾ): അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിലേക്കും മധ്യേഷ്യയിലേക്കുമുള്ള ഇന്ത്യയുടെ കവാടമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന ഇറാനിലെ ചബഹാർ തുറമുഖത്തിന്റെ (Chabahar Port) വികസനത്തിൽ ഇന്ത്യക്ക് വലിയ നിക്ഷേപമുണ്ട്. ഉപരോധങ്ങൾ ഈ പദ്ധതിയെ സാരമായി ബാധിക്കും.
Strategic Balancing Act (തന്ത്രപരമായ സന്തുലനം): ഇന്ത്യക്ക് ഒരേ സമയം അമേരിക്കയുമായും ഇറാനുമായും നല്ല ബന്ധമാണുള്ളത്. ഈ പ്രതിസന്ധി, ഇന്ത്യയുടെ 'തന്ത്രപരമായ സ്വയംഭരണ' (strategic autonomy) നയത്തിന് ഒരു വലിയ പരീക്ഷണമാണ്. ഒരു പക്ഷം ചേരാതെ, എല്ലാ കക്ഷികളുമായും സംഭാഷണം നിലനിർത്തുക എന്നത് ഇന്ത്യക്ക് വെല്ലുവിളിയാണ്.
Pros (of taking a principled stand against proliferation):
ആണവ നിർവ്യാപനം എന്ന ആഗോള തത്വത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നത് ഇന്ത്യയുടെ അന്താരാഷ്ട്ര പ്രതിച്ഛായക്ക് നല്ലതാണ്.
പാശ്ചാത്യ രാജ്യങ്ങളുമായുള്ള ബന്ധം ശക്തിപ്പെടുത്താൻ സഹായിക്കും.
Cons (Risks of escalation):
മേഖലയിലെ സൈനിക സംഘർഷം ഇന്ത്യയുടെ സാമ്പത്തിക, സുരക്ഷാ താൽപ്പര്യങ്ങൾക്ക് വലിയ ഭീഷണിയാണ്.
ഊർജ്ജ വില വർധിക്കുന്നത് ഇന്ത്യയുടെ ആഭ്യന്തര പണപ്പെരുപ്പത്തിനും ധനകമ്മിക്കും കാരണമാകും.
ഇന്ത്യയുടെ നയതന്ത്രപരമായ തിരഞ്ഞെടുപ്പുകളെ പരിമിതപ്പെടുത്തുന്നു.
Balanced View / The Way Forward for India (ഇന്ത്യയുടെ സമീപനം):
ഇന്ത്യയുടെ നയം സംഭാഷണത്തിനും നയതന്ത്രത്തിനും (dialogue and diplomacy) ഊന്നൽ നൽകുന്നതായിരിക്കണം.
ആണവ നിർവ്യാപനത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുമ്പോൾ തന്നെ, ഒരു രാജ്യത്തിനെതിരെ ഏകപക്ഷീയമായ ഉപരോധങ്ങൾ ഏർപ്പെടുത്തുന്നതിനെ ഇന്ത്യ എതിർക്കണം.
JCPOA കരാർ പുനരുജ്ജീവിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള ശ്രമങ്ങളെ ഇന്ത്യ പിന്തുണയ്ക്കണം. കാരണം, അത് മേഖലയിലെ സമാധാനത്തിനുള്ള ഏറ്റവും മികച്ച മാർഗ്ഗമാണ്.
എല്ലാ കക്ഷികളോടും സംയമനം പാലിക്കാൻ ആവശ്യപ്പെടുകയും, ഒരു മധ്യസ്ഥന്റെ പങ്ക് വഹിക്കാൻ തയ്യാറാകുകയും വേണം.
COMMENTS