The First Information Report (FIR): Legal Principles and Procedural Integrity
UPSC Relevance
Prelims: Indian Polity and Governance (Judiciary, Police Reforms), Current events of national importance (New Criminal Laws like BNS, BNSS).
Mains:
GS Paper 2: Polity and Governance - Structure, organization and functioning of the Executive and the Judiciary; Separation of powers; Government policies and interventions; Important aspects of governance, transparency and accountability. (പോലീസും ജുഡീഷ്യറിയും തമ്മിലുള്ള ബന്ധം, പോലീസ് അന്വേഷണത്തിലെ രാഷ്ട്രീയ ഇടപെടലുകൾ).
GS Paper 4: Ethics - Ethical concerns and dilemmas in government institutions; Laws, rules, regulations and conscience as sources of ethical guidance. (പോലീസ് ഉദ്യോഗസ്ഥരുടെ ധാർമ്മിക ഉത്തരവാദിത്തങ്ങൾ).
Key Highlights from the News
മധ്യപ്രദേശ് ഹൈക്കോടതി, ഒരു കാബിനറ്റ് മന്ത്രിക്കെതിരെ വിദ്വേഷ പ്രസംഗത്തിന്റെ പേരിൽ എഫ്‌ഐആർ (First Information Report - FIR) രജിസ്റ്റർ ചെയ്യാൻ പോലീസിനോട് നിർദ്ദേശിച്ചു.
പോലീസ് എഫ്‌ഐആർ എഴുതിയ രീതിയെ കോടതി വിമർശിച്ചു. കുറ്റകൃത്യങ്ങളുടെ പ്രധാന ഘടകങ്ങൾ (material particulars) എഫ്‌ഐആറിൽ ഇല്ലെന്നും, ഇത് പിന്നീട് റദ്ദാക്കാൻ (quashed) കാരണമായേക്കാമെന്നും കോടതി നിരീക്ഷിച്ചു.
ഭാരതീയ ന്യായ സംഹിത (Bharatiya Nyaya Sanhita - BNS) സെക്ഷൻ 171(1) പ്രകാരം, ഒരു cognisable offence (പോലീസിന് നേരിട്ട് അന്വേഷിക്കാവുന്ന കുറ്റം) സംബന്ധിച്ച എല്ലാ വിവരങ്ങളും എഫ്‌ഐആറിൽ രേഖപ്പെടുത്തണം.
ഒരു എഫ്‌ഐആർ റദ്ദാക്കാനുള്ള ഹൈക്കോടതിയുടെ അധികാരം (inherent powers) സംബന്ധിച്ച് സുപ്രീം കോടതിയുടെ State of Haryana v. Bhajan Lal (1992) കേസ് വിധി നിർണായകമാണ്.
എഫ്‌ഐആർ പ്രഥമദൃഷ്ട്യാ ഒരു കുറ്റകൃത്യം വെളിപ്പെടുത്തുന്നില്ലെങ്കിൽ അത് റദ്ദാക്കാൻ ഹൈക്കോടതിക്ക് അധികാരമുണ്ട്. Vinod Dua, Arnab Goswami കേസുകളിലെ സുപ്രീം കോടതി വിധികൾ ഇത് വ്യക്തമാക്കുന്നു.
അന്വേഷണം നിഷ്പക്ഷമായി നടക്കുന്നുവെന്ന് ഉറപ്പാക്കാൻ കോടതി തന്നെ കേസിന്റെ മേൽനോട്ടം വഹിക്കാൻ (monitor the probe) തീരുമാനിച്ചു.
COMMENTS