The Upcoming Census: Significance, Challenges, and Political Implications
UPSC Relevance
Prelims: Indian Polity and Governance (Census, Delimitation Commission, Constitutional Provisions, Union List), Social Issues.
Mains:
GS Paper 1: Social Empowerment, Salient features of Indian Society, Population and associated issues.
GS Paper 2: Polity and Governance - "Parliament and State legislatures—structure, functioning, conduct of business, powers & privileges and issues arising out of these," "Statutory, regulatory and various quasi-judicial bodies," "Issues and challenges pertaining to the Federal Structure."
Key Highlights of the News
Next Census Date (അടുത്ത സെൻസസ് തീയതി): അടുത്ത സെൻസസ് 2027 മാർച്ച് 1 റെഫറൻസ് തീയതിയായി (reference date) രണ്ട് ഘട്ടങ്ങളിലായി നടത്തുമെന്ന് കേന്ദ്ര ആഭ്യന്തര മന്ത്രാലയം പ്രഖ്യാപിച്ചു.
Most Significant Census (ഏറ്റവും പ്രാധാന്യമുള്ള സെൻസസ്): സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പ്രാധാന്യമുള്ള സെൻസസായി ഇതിനെ കണക്കാക്കുന്നു. ഇതിന് മൂന്ന് പ്രധാന കാരണങ്ങളുണ്ട്:
Caste Enumeration (ജാതി കണക്കെടുപ്പ്): സ്വാതന്ത്ര്യാനന്തരം ആദ്യമായി, പട്ടികജാതി/പട്ടികവർഗക്കാർക്ക് പുറമെയുള്ള എല്ലാ ഹിന്ദുക്കളുടെയും ജാതി വിവരങ്ങൾ ശേഖരിക്കും.
Delimitation (മണ്ഡല പുനർനിർണ്ണയം): 2026-ന് ശേഷമുള്ള ആദ്യ സെൻസസ് ആയതിനാൽ, ലോക്‌സഭയിലെയും സംസ്ഥാന നിയമസഭകളിലെയും സീറ്റുകളുടെ എണ്ണം പുനഃപരിശോധിക്കുന്നതിനുള്ള മണ്ഡല പുനർനിർണ്ണയ പ്രക്രിയക്ക് (delimitation exercise) ഇത് അടിസ്ഥാനമാകും.
Women's Reservation (വനിതാ സംവരണം): ലോക്‌സഭയിലും സംസ്ഥാന നിയമസഭകളിലും സ്ത്രീകൾക്ക് മൂന്നിലൊന്ന് സംവരണം നടപ്പിലാക്കുന്നതിനുള്ള അടിസ്ഥാനവും ഈ സെൻസസായിരിക്കും.
Legal Framework (നിയമപരമായ ചട്ടക്കൂട്): സെൻസസ് ഒരു യൂണിയൻ ലിസ്റ്റ് (Union List) വിഷയമാണ്. 1948-ലെ സെൻസസ് നിയമമാണ് (Census Act, 1948) ഇതിന്റെ നടത്തിപ്പിന് ആധാരം.
Concerns of Southern States (ദക്ഷിണേന്ത്യൻ സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ ആശങ്ക): ജനസംഖ്യയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ മാത്രം മണ്ഡല പുനർനിർണ്ണയം നടത്തിയാൽ, ജനസംഖ്യാ നിയന്ത്രണത്തിൽ മുന്നിട്ടുനിൽക്കുന്ന തങ്ങൾക്ക് രാഷ്ട്രീയ പ്രാതിനിധ്യം കുറയുമെന്ന് ദക്ഷിണേന്ത്യൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ ആശങ്ക പ്രകടിപ്പിക്കുന്നു.
Key Concepts Explained
Census (സെൻസസ്):
ഒരു രാജ്യത്തെ ജനങ്ങളുടെ ജനസംഖ്യാപരമായ, സാമൂഹിക, സാമ്പത്തിക വിവരങ്ങൾ ഒരു നിശ്ചിത സമയത്ത് ഔദ്യോഗികമായി ശേഖരിക്കുകയും, ക്രോഡീകരിക്കുകയും, വിശകലനം ചെയ്യുകയും ചെയ്യുന്ന പ്രക്രിയയാണിത്.
ഇന്ത്യയിൽ ഓരോ പത്ത് വർഷം കൂടുമ്പോഴും (decennial) ആണ് സെൻസസ് നടത്തുന്നത്.
Delimitation (മണ്ഡല പുനർനിർണ്ണയം):
ലോക്സഭാ, സംസ്ഥാന നിയമസഭാ മണ്ഡലങ്ങളുടെ അതിർത്തികൾ പുനർനിർണ്ണയിക്കുന്ന പ്രക്രിയയാണിത്.
ഓരോ മണ്ഡലത്തിലെയും ജനസംഖ്യ ഏകദേശം തുല്യമാക്കുക, എല്ലാ പൗരന്മാർക്കും തുല്യ പ്രാതിനിധ്യം ഉറപ്പാക്കുക എന്നിവയാണ് ഇതിന്റെ ലക്ഷ്യം.
ഇതിനായി രൂപീകരിക്കുന്ന ഡിലിമിറ്റേഷൻ കമ്മീഷൻ (Delimitation Commission) ഒരു ശക്തമായ സമിതിയാണ്. അതിന്റെ തീരുമാനങ്ങളെ കോടതിയിൽ ചോദ്യം ചെയ്യാൻ സാധിക്കില്ല.
84-ാം ഭരണഘടനാ ഭേദഗതി പ്രകാരം, 2026-ന് ശേഷമുള്ള ആദ്യ സെൻസസ് വരെ ലോക്സഭാ സീറ്റുകളുടെ എണ്ണം മരവിപ്പിച്ചിരിക്കുകയാണ്.
Caste Census (ജാതി സെൻസസ്):
പട്ടികജാതി (SC), പട്ടികവർഗം (ST) എന്നിവരുടെ വിവരങ്ങൾ സാധാരണ സെൻസസിൽ ശേഖരിക്കാറുണ്ട്. എന്നാൽ, മറ്റ് പിന്നാക്ക വിഭാഗങ്ങൾ (OBC) ഉൾപ്പെടെ എല്ലാ ജാതികളുടെയും വിവരങ്ങൾ ശേഖരിക്കുന്നതിനെയാണ് ജാതി സെൻസസ് എന്ന് പറയുന്നത്.
സംവരണ നയങ്ങൾ പുനഃപരിശോധിക്കുന്നതിനും, ക്ഷേമപദ്ധതികൾ കൃത്യമായി നടപ്പിലാക്കുന്നതിനും ഈ ഡാറ്റ ആവശ്യമാണെന്ന് വാദിക്കുന്നവരുണ്ട്.
Women's Reservation Act (Nari Shakti Vandan Adhiniyam):
ലോക്‌സഭയിലും സംസ്ഥാന നിയമസഭകളിലും സ്ത്രീകൾക്ക് 33% സീറ്റുകൾ സംവരണം ചെയ്യുന്നതിനുള്ള നിയമമാണിത്.
ഈ നിയമം നടപ്പിലാകണമെങ്കിൽ, സെൻസസ് പൂർത്തിയാകുകയും അതിനെത്തുടർന്ന് മണ്ഡല പുനർനിർണ്ണയം നടക്കുകയും വേണം.
Mains-Oriented Notes
Delimitation and Federalism (മണ്ഡല പുനർനിർണ്ണയവും ഫെഡറലിസവും): മണ്ഡല പുനർനിർണ്ണയം ഇന്ത്യയിലെ ഒരു പ്രധാന 'ഉത്തരേന്ത്യ-ദക്ഷിണേന്ത്യ' (North-South divide) വിഷയമാണ്. ദേശീയ ലക്ഷ്യമായിരുന്ന ജനസംഖ്യാ നിയന്ത്രണം വിജയകരമായി നടപ്പിലാക്കിയ ദക്ഷിണേന്ത്യൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾക്ക്, അതിന്റെ ഫലമായി രാഷ്ട്രീയ പ്രാതിനിധ്യം കുറയുമോ എന്ന ഭയമുണ്ട്. ഇത് സഹകരണ ഫെഡറലിസം (cooperative federalism) എന്ന തത്വത്തിന് വെല്ലുവിളിയാണ്.
Caste Census and Social Justice (ജാതി സെൻസസും സാമൂഹ്യനീതിയും): ജാതി സെൻസസ്, സംവരണ നയങ്ങളെ ശാസ്ത്രീയമായി പുനഃപരിശോധിക്കാൻ സഹായിക്കും. എന്നാൽ, ഇത് ജാതി തിരിച്ചുള്ള രാഷ്ട്രീയ ധ്രുവീകരണം വർദ്ധിപ്പിക്കാനും, സാമൂഹിക വിഭജനം രൂക്ഷമാക്കാനും സാധ്യതയുണ്ടെന്ന ആശങ്കയുമുണ്ട്.
Pros (വരാനിരിക്കുന്ന സെൻസസിന്റെ നേട്ടങ്ങൾ):
ആസൂത്രണത്തിനും നയരൂപീകരണത്തിനും ആവശ്യമായ ഏറ്റവും പുതിയതും കൃത്യവുമായ ഡാറ്റ നൽകുന്നു.
സംവരണ നയങ്ങൾക്ക് ശാസ്ത്രീയമായ അടിത്തറ നൽകാൻ ജാതി സെൻസസ് സഹായിക്കും.
മണ്ഡല പുനർനിർണ്ണയം, വനിതാ സംവരണം എന്നിവ നടപ്പിലാക്കുന്നതിനുള്ള വഴി തുറക്കുന്നു.
Cons (വെല്ലുവിളികൾ):
ജനസംഖ്യ മാത്രം അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള മണ്ഡല പുനർനിർണ്ണയം വലിയ രാഷ്ട്രീയ പ്രതിസന്ധിക്ക് കാരണമായേക്കാം.
ജാതി തിരിച്ചുള്ള കണക്കെടുപ്പ് വളരെ സങ്കീർണ്ണവും, വിഭജന രാഷ്ട്രീയത്തിന് കാരണമായേക്കാവുന്നതുമാണ്.
2021-ൽ നടക്കേണ്ട സെൻസസ് 2027-ലേക്ക് വൈകിയത് ക്ഷേമപദ്ധതികൾക്കായുള്ള നിർണായക ഡാറ്റ ലഭ്യമല്ലാത്ത അവസ്ഥ സൃഷ്ടിച്ചിട്ടുണ്ട്.
Balanced View / The Way Forward (സന്തുലിതമായ കാഴ്ചപ്പാട്):
സെൻസസ് അനിവാര്യമാണ്, എന്നാൽ അതിന്റെ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ശ്രദ്ധാപൂർവ്വം കൈകാര്യം ചെയ്യണം.
മണ്ഡല പുനർനിർണ്ണയത്തിന് ജനസംഖ്യയോടൊപ്പം, മറ്റ് ഘടകങ്ങൾ കൂടി (ഉദാ: സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ വികസന സൂചികകളിലെ പ്രകടനം) പരിഗണിക്കുന്ന ഒരു സമവായ ഫോർമുല രൂപീകരിക്കണം.
ജാതി സെൻസസ് ഡാറ്റ സാമൂഹ്യനീതി ഉറപ്പാക്കാൻ ഉപയോഗിക്കണം, രാഷ്ട്രീയ വിഭജനത്തിന് ഉപയോഗിക്കരുത്.
മണ്ഡല പുനർനിർണ്ണയം നടപ്പിലാക്കുന്നതിന് മുൻപ് എല്ലാ രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികളുമായും സംസ്ഥാന സർക്കാരുകളുമായും ഒരു ദേശീയ തലത്തിലുള്ള ചർച്ച ആവശ്യമാണ്.
COMMENTS