Electoral Integrity in India: Concerns and the Role of the ECI
UPSC Relevance
Prelims: Indian Polity and Governance (Election Commission, Electoral Reforms, Constitutional Bodies, Representation of People’s Act).
Mains:
GS Paper 2: Polity and Governance - "Appointment to various Constitutional posts, powers, functions and responsibilities of various Constitutional Bodies," "Salient features of the Representation of People’s Act," "Separation of powers between various organs."
Key Highlights of the News
Concerns Raised by Opposition (പ്രതിപക്ഷം ഉന്നയിച്ച ആശങ്കകൾ): മഹാരാഷ്ട്ര നിയമസഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പിന്റെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ, പ്രതിപക്ഷ നേതാവ് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രക്രിയയുടെ സുതാര്യതയെക്കുറിച്ച് നിരവധി ചോദ്യങ്ങൾ ഉന്നയിച്ചു.
Key Issues (പ്രധാന വിഷയങ്ങൾ):
വോട്ടർ പട്ടികയിൽ (electoral rolls) ചുരുങ്ങിയ സമയത്തിനുള്ളിൽ വലിയ വർദ്ധനവുണ്ടായി.
വോട്ടെടുപ്പ് ദിവസം വൈകുന്നേരം 5 മണിക്ക് ശേഷം പോളിംഗ് ശതമാനത്തിൽ അസ്വാഭാവികമായ വർദ്ധനവുണ്ടായെന്ന ആരോപണം.
പോളിംഗ് പ്രക്രിയയുടെ സിസിടിവി ദൃശ്യങ്ങൾ (CCTV footage) ലഭിക്കുന്നതിനുള്ള നിയമങ്ങൾ കേന്ദ്ര സർക്കാർ ഭേദഗതി ചെയ്തത്.
തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണർമാരുടെ നിയമന പ്രക്രിയ (appointment of Election Commissioners).
Article's Analysis (ലേഖനത്തിന്റെ വിശകലനം):
വൈകുന്നേരം 5 മണിക്ക് ശേഷമുള്ള പോളിംഗ് വർദ്ധനവ് എന്ന ആരോപണത്തിന് അടിസ്ഥാനമില്ലെന്ന് ലേഖനം പറയുന്നു. ഇത് താൽക്കാലിക കണക്കുകളിലെ (provisional turnout figures) പിഴവ് കാരണമാകാം.
എന്നാൽ, വോട്ടർ പട്ടികയുടെ സുതാര്യത, സിസിടിവി ദൃശ്യങ്ങൾ സൂക്ഷിക്കൽ, തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണർമാരുടെ നിയമനം എന്നിവ ഗൗരവമേറിയ വിഷയങ്ങളാണെന്ന് ലേഖനം ചൂണ്ടിക്കാണിക്കുന്നു.
Onus on ECI (ഉത്തരവാദിത്തം തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷന്): തിരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രക്രിയയിൽ കൂടുതൽ സുതാര്യത കൊണ്ടുവരേണ്ടതും, പൊതുജനങ്ങളുടെ വിശ്വാസം നിലനിർത്തേണ്ടതും തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷന്റെ (Election Commission of India - ECI) ഉത്തരവാദിത്തമാണെന്ന് ലേഖനം അടിവരയിടുന്നു.
Key Concepts Explained
Election Commission of India (ECI):
ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനയുടെ ആർട്ടിക്കിൾ 324 (Article 324) പ്രകാരം സ്ഥാപിച്ച ഒരു സ്വതന്ത്ര, ഭരണഘടനാ സ്ഥാപനമാണിത്.
രാജ്യത്ത് സ്വതന്ത്രവും നീതിയുക്തവുമായ തിരഞ്ഞെടുപ്പുകൾ നടത്തുക എന്നതാണ് ഇതിന്റെ പ്രധാന ചുമതല.
Electoral Roll (വോട്ടർ പട്ടിക):
ഒരു തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ വോട്ട് ചെയ്യാൻ അർഹതയുള്ള എല്ലാ പൗരന്മാരുടെയും പട്ടികയാണിത്.
ഈ പട്ടിക തുടർച്ചയായി പുതുക്കുന്ന ഒരു പ്രക്രിയയാണ് (continuous updating). പുതിയ വോട്ടർമാരെ ചേർക്കുകയും, മരണപ്പെട്ടവരെയും താമസം മാറിയവരെയും ഒഴിവാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.
Conduct of Election Rules, 1961 (തിരഞ്ഞെടുപ്പ് നടത്തിപ്പ് ചട്ടങ്ങൾ, 1961):
1951-ലെ ജനപ്രാതിനിധ്യ നിയമത്തിന്റെ (Representation of the People Act, 1951) കീഴിൽ രൂപീകരിച്ച നിയമപരമായ ചട്ടങ്ങളാണിത്.
തിരഞ്ഞെടുപ്പ് നടത്തുന്നതിനുള്ള വിശദമായ നടപടിക്രമങ്ങൾ ഇതിൽ പ്രതിപാദിക്കുന്നു.
Form 17C:
ഒരു പോളിംഗ് സ്റ്റേഷനിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയ വോട്ടുകളുടെ കൃത്യമായ കണക്ക് അടങ്ങുന്ന ഒരു നിയമപരമായ ഫോം ആണിത്.
പോളിംഗ് സ്റ്റേഷനിലെ പ്രിസൈഡിംഗ് ഓഫീസറും, സ്ഥാനാർത്ഥികളുടെ പോളിംഗ് ഏജന്റുമാരും ഇതിൽ ഒപ്പുവെക്കും. വോട്ടെണ്ണൽ സമയത്ത് വോട്ടുകൾ ഒത്തുനോക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു പ്രധാന രേഖയാണിത്.
Appointment of Election Commissioners (തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണർമാരുടെ നിയമനം):
മുൻപ്, പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ ശുപാർശ പ്രകാരം രാഷ്ട്രപതിയായിരുന്നു കമ്മീഷണർമാരെ നിയമിച്ചിരുന്നത്.
2023-ലെ സുപ്രീം കോടതി വിധിയിൽ, പ്രധാനമന്ത്രി, ലോക്‌സഭയിലെ പ്രതിപക്ഷ നേതാവ്, ചീഫ് ജസ്റ്റിസ് ഓഫ് ഇന്ത്യ എന്നിവരടങ്ങുന്ന ഒരു സമിതി നിയമനം നടത്തണമെന്ന് നിർദ്ദേശിച്ചു.
എന്നാൽ, പിന്നീട് പാർലമെന്റ് പാസാക്കിയ പുതിയ നിയമത്തിൽ, ചീഫ് ജസ്റ്റിസിന് പകരം പ്രധാനമന്ത്രി നാമനിർദ്ദേശം ചെയ്യുന്ന ഒരു കേന്ദ്ര കാബിനറ്റ് മന്ത്രിയെ ഉൾപ്പെടുത്തി. ഇത് നിയമന പ്രക്രിയയിൽ എക്സിക്യൂട്ടീവിന് കൂടുതൽ മുൻതൂക്കം നൽകുന്നു എന്ന വിമർശനമുണ്ട്.
Mains-Oriented Notes
ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ജനാധിപത്യ രാജ്യത്ത് തിരഞ്ഞെടുപ്പുകൾ നടത്തുന്നതിൽ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷന് വലിയ പ്രശസ്തിയുണ്ട്. എന്നാൽ, സമീപകാലത്ത് അതിന്റെ വിശ്വാസ്യതയും നിഷ്പക്ഷതയും ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെടുന്നു.
ജനാധിപത്യ പ്രക്രിയയിൽ ജനങ്ങളുടെ വിശ്വാസം നിലനിർത്തുന്നതിൽ സുതാര്യതയ്ക്ക് വലിയ പങ്കുണ്ട്. പക്ഷപാതപരമായി പ്രവർത്തിക്കുന്നു എന്നൊരു തോന്നൽ (perception of bias) ഉണ്ടാകുന്നത് പോലും ജനാധിപത്യത്തിന് ദോഷകരമാണ്.
തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷന്റെ നിയമന പ്രക്രിയയെക്കുറിച്ചുള്ള സംവാദം, ഇന്ത്യൻ ജനാധിപത്യത്തിലെ അധികാര വിഭജനം (separation of powers), നിയന്ത്രണങ്ങളും സന്തുലനങ്ങളും (checks and balances) എന്നിവയുമായി നേരിട്ട് ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.
Pros (ഈ വിഷയങ്ങൾ ഉന്നയിക്കുന്നതിന്റെ ഗുണങ്ങൾ):
തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷന്റെ ഉത്തരവാദിത്തം ഉറപ്പാക്കാൻ ഇത് സഹായിക്കുന്നു.
തിരഞ്ഞെടുപ്പ് പരിഷ്കരണങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള പൊതുചർച്ചകൾക്ക് ഇത് വഴിവെക്കുന്നു.
കൂടുതൽ ജാഗ്രതയോടെ പ്രവർത്തിക്കാൻ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷനെയും രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികളെയും ഇത് പ്രേരിപ്പിക്കുന്നു.
Cons (തുടർച്ചയായി ചോദ്യം ചെയ്യുന്നതിന്റെ ദോഷങ്ങൾ):
അടിസ്ഥാനരഹിതമായ ആരോപണങ്ങൾ ജനാധിപത്യ സ്ഥാപനങ്ങളിലുള്ള ജനങ്ങളുടെ വിശ്വാസം തകർക്കും.
ഇത് രാഷ്ട്രീയ അസ്ഥിരതയ്ക്കും, തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ഫലങ്ങൾ അംഗീകരിക്കാൻ വിസമ്മതിക്കുന്ന പ്രവണതയ്ക്കും കാരണമായേക്കാം.
Balanced View / The Way Forward (സന്തുലിതമായ കാഴ്ചപ്പാട്):
തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷൻ നീതിയുക്തമായി പ്രവർത്തിച്ചാൽ മാത്രം പോരാ, അങ്ങനെ പ്രവർത്തിക്കുന്നു എന്ന് പൊതുജനങ്ങൾക്ക് ബോധ്യപ്പെടുകയും വേണം (must not only be fair but must also be seen to be fair).
Proactive Transparency (സജീവമായ സുതാര്യത): ഇതാണ് ഏറ്റവും പ്രധാനം. ECI താഴെപ്പറയുന്ന കാര്യങ്ങൾ ചെയ്യണം:
വോട്ടർ പട്ടികയുടെ വിശദാംശങ്ങൾ പൊതുജനങ്ങൾക്ക് എളുപ്പത്തിൽ പരിശോധിക്കാൻ കഴിയുന്ന machine-readable ഫോർമാറ്റിൽ പ്രസിദ്ധീകരിക്കുക.
സിസിടിവി ദൃശ്യങ്ങൾ സൂക്ഷിക്കുന്നതിനും, അത് സ്ഥാനാർത്ഥികൾക്ക് പരിശോധനയ്ക്കായി നൽകുന്നതിനും വ്യക്തമായ നിയമപരമായ ചട്ടക്കൂട് ഉണ്ടാക്കുക.
താൽക്കാലിക, അന്തിമ പോളിംഗ് കണക്കുകൾ തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസങ്ങൾ എന്തുകൊണ്ടാണെന്ന് പൊതുജനങ്ങളോട് വിശദീകരിക്കുക.
രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികൾക്കും ഉത്തരവാദിത്തമുണ്ട്. തിരഞ്ഞെടുപ്പിന് ശേഷം പരാതിപ്പെടുന്നതിന് പകരം, വോട്ടർ പട്ടിക പുതുക്കുന്ന പ്രക്രിയയിൽ അവർ സജീവമായി പങ്കെടുക്കണം.
തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണർമാരുടെ നിയമനത്തിൽ എക്സിക്യൂട്ടീവിന്റെ സ്വാധീനം കുറച്ച്, കമ്മീഷന്റെ പൂർണ്ണമായ സ്വാതന്ത്ര്യം ഉറപ്പാക്കാൻ ഒരു രാഷ്ട്രീയ സമവായം ആവശ്യമാണ്.
COMMENTS